کیلن واش (واش کوره)
کیلن واش، پودی با نقظه ذوب بالاست که به صورت مایع یا دوغاب روی صفحات نسوز کوره اعمال می‌شود تا از چسبیدن قطعات به سطح صفحه نسوز هنگام پخت جلوگیری کند و به عنوان یک پوشش محافظ عمل کند. درواقع نقش یک لایه قربانی را دارد که اگر لعاب شره کند، ظرف واژگون شود یا خاک بدنه بیش‌ازحد پخته شود، به جای چسبیدن به صفحات نسوز، به این لایه چسبیده و می‌توان آن را نسبتاً راحت‌تر تراشید و پاک کرد.
این پودر نسوز را می‌توان با آب (و در صورت نیاز محلول چسب مثل CMC Gum) مخلوط کرده و روی صفحات نسوز اعمال کرد تا مانع چسبیدن لعاب یا چکیدن‌های ناخواسته لعاب شود.
خاک‌های پرسلانی در حین پخت آنقدر ذوب می‌شوند که تمایل دارند به صفحه بچسبند؛ اما اگر صفحه به خوبی با آن پوشانده شده باشد، چنین مشکلی ایجاد نمی‌شود. بعضی خاک‌ها حاوی نمک‌های محلول هستند که در پخت ظاهری لعاب‌مانند پیدا می‌کنند و همین موضوع باعث چسبیدن قطعه به صفحه می‌شود. و یا اگر دمای پخت شما مناسب بدنه نباشد، بدنه بیش از حد ذوب شده و به صفحه چسبیده می‌شود.
وقتی یک صفحه به‌درستی با کیلن واش محافظت شده باشد، حتی اگر لعاب مذاب خالص روی آن جاری شود، بعد از خنک شدن کوره می‌توان آن را به راحتی جدا کرد. در صورت عملکرد خوب واش، فقط لایه‌های سطحی آن جدا می‌شوند و بخشی از پوشش همچنان روی صفحه باقی می‌ماند. هرگاه لایه محافظ پوسته‌پوسته شود یا نازک گردد، باید دوباره روی آن اعمال شود. به همین دلیل مهم است که پودر تا حد امکان نسوز باشد. اگر از مواد غیرنسوز استفاده شود، لایه‌ها به قطعات می‌چسبند و مشکل‌ساز می‌شوند.
فرمول سنتی واش شامل 50% کائولن و 50% آلومینیوم اکسید است. این ترکیب رفتاری شبیه بدنه‌های رُسی دارد و در نتیجه انقباض خشک و پخت زیادی ایجاد می‌کند.
روش استفاده
- پس از تمیز کردن صفحات نسوز و کمی نم‌دار کردن آن‌ها، با قلم‌مو یا غلتک، ۲ تا ۳ لایه نازک از واش را روی صفحات اعمال کنید. اجازه دهید هر لایه کاملا خشک شود.
- لایه‌ها ضخیم نباشند که در حین پخت پوسته نشوند.
- در صورت اعمال آن با پیستوله، برای حفظ سلامت و ایمنی شما، استفاده از ماسک ایمنی و تهویه مناسب و انجام اعمال در فضای باز ضروری است.
- در دستور ۵۰:۵۰ بهتر است مقدار آب کم باشد تا دوغاب در حالت معلق بماند (مثلاً نسبت ۵۰:۵۰ آب و پودر نتایج مناسبی دارد).
- این ترکیب مثل سفیدآب عمل می‌کند: سریع روی سطح متخلخل خشک می‌شود و اعمال یکنواخت و هم‌ضخامت دشوار می‌گردد. بنابراین استفاده از CMC Gum سرعت خشک شدن را کاهش می‌دهد، جریان‌پذیری را افزایش می‌دهد و از ترک‌خوردن در حین خشک شدن جلوگیری می‌کند، در نتیجه امکان اعمال چند لایه را هم فراهم می‌کند. همچنین با استفاده از CMC می‌توان درصد پودر خام را کاهش داد.
- بعد از چندین پخت در کوره ممکن است واش کوره به صورت پوسته از صفحه نسوز بلند شوند، در این حالت کمی سمباده زده و فقط همان نواحی را با واش کوره ترمیم کنید.
- در صورت شره لعاب روی واش صفحه نسوز و یا چسبیدن کف قطعات به واش صفحه نسوز، اون نواحی را تراشیده و شره و یا تکه‌ی چسبیده شده را با کاردک مناسب، سمباده زبر و سنگ فرز، را جدا کرده و پس از تمیز کردن صفحه، با واش جدید ترمیم کنید.
- هرگاه لایه‌ی واش کوره نازک و یا پوسته پوسته زیادی شد و عمر آن رو به پایان بود، با کاردک، سمباده و یا سنگ فرز مناسب تمامی واش کوره را تراشیده و بعد از تمیز کردن صفحه و کمی نم‌دار کردن آن واش جدید را اعمال کنید. در صورت استفاده از فرمول سنتی واش، زمان این فرآیند اعمال و تراشیدن کل واش (دوام واش)، کوتاه‌تر خواهد بود.
در صورت استفاده نکردن از واش کوره چه مشکلاتی پیش می‌آید؟
- بدنه‌های پرسلانی شفاف و شیشه‌ای، در پخت دمای بالا دچار این مشکل می‌شوند؛ یعنی ذرات صفحه نسوز به کف قطعه می‌چسبند.
- استفاده از کیلن واش نامرغوب (مثلاً ترکیب سنتی واش کوره) باعث پوسته‌پوسته شدن و چسبیدن به کف ظروف می‌شود.
راه‌حل: استفاده از دستورهای نسوزتر که سطحی پودری و غیرچسبنده ایجاد می‌کنند. حتی اگر هزینه بیشتری داشته باشند، ارزشش را دارند.
نکته: برای پرسلان‌های خیلی شیشه‌ای، توصیه می‌شود قطعات روی لایه نازکی از ماسه نسوز یا آلومینای دانه‌ای قرار داده شوند تا مشکل کاملاً برطرف شود.
برای بهترین نتیجه، از کیلن‌واش آماده و باکیفیت برند کوره ستاره استفاده کنید. این محصول به‌صورت آماده مصرف در دسترس است و مخصوص صفحات کوره طراحی شده تا بیشترین مقاومت و طول عمر را داشته باشد. ترکیبات اولیه آن از بهترین مواد مرغوب خارجی در دسترس داخل ایران تهیه شده و میزان ترکیبات آن زیر نظر متخصصین این رشته فرموله شده است.
منابع و مطالعه‌ی بیشتر: